woensdag 31 december 2014

Vrijwilligerswerk in de natuur

Op iedere derde zondag van de maand, tussen 13 en 16 uur werkt een groep enthousiaste vrijwilligers in de duinen van het Westduinpark of het binnenduinbos van de Bosjes van Poot. Zij doen dit onder leiding van deskundigen. Gereedschap en dergelijke wordt door de beheerder (gemeente Den Haag) verstrekt.

Wereldwijd komt de biotoop van de duinen maar weinig voor. Er komen relatief veel soorten voor vanwege de variatie en dynamiek in een dergelijk gebied. Deze soorten zijn dan vaak weer zeldzaam omdat de biotoop als zodanig zeldzaam is.

Samen werken we aan kleinschalig natuurbeheer. Vanwege stikstofdepositie als gevolg van luchtvervuiling groeit het duin snel dicht, waarbij met name soorten die er niet thuis horen zich dominant kunnen gedragen. Zij concurreren met de bijzondere duinsoorten, met een afname in voorkomen en een achteruitgang in biodiversiteit als gevolg. Ook de lage konijnenstand als gevolg van ziekten speelt een rol bij het dichtgroeien van het open duin.

In de duinen vonden onlangs grootschalige ingrepen plaats, waarbij gebieden weer een nieuwe start krijgen door ze te verarmen (afplaggen tot op het zand). Zo krijgen pioniers (planten die zich vestigen in open gebied) opnieuw een kans, met als gevolg een toename van de hiervan afhankelijke insecten, vogels, reptielen en zoogdieren. Er worden feitelijk voorwaarden geschapen voor de oorspronkelijke duinvegetatie, waarna de successie (opeenvolging van stadia waarin groepen planten voorkomen) van voor af aan kan beginnen. De combinatie van begroeiing en bewegend zand zorgt voor variatie in het landschap, omstandigheden waarin de unieke duinflora en -fauna zich kunnen ontwikkelen. (Meer info op westduinpark.blogspot.nl)

De werkgroep richt zich op het doelgericht 'bijwerken' van locaties waar een ingreep voordeel oplevert voor de al aanwezige duinvegetatie en waar een gunstige ontwikkeling te verwachten valt. Ze zaagt bomen en jong opschot weg, waarbij het hout veelal wordt afgevoerd (verarmen). (Op voedingsarme grond zullen overheersende soorten het niet winnen, waardoor er een grote rijkdom aan planten ontstaat.) De Schotse Hooglanders vreten vervolgens het opschot uit de stobben af. Soms bouwen we takkenrillen voor de vogels.
Konijnen zijn eveneens fantastische duinbeheerders. Ze houden het gebied open en zorgen voor stuifplekken. Omdat het een tijdlang slecht met ze ging zijn in verscheidene duingebieden grote grazers ingezet.

De WEB en de gemeente werken samen met plaatselijke plantkundigen en ecologen. Ze houden rekening met vogel- en planteninventarisaties, met reptielen en amfibieƫn en insecten als vlinders en libellen. Ook is er samenwerking met groenbeheerder Omnigroen en zelfs met de Archeologische Dienst.
Het Platform Westduinpark is een overleg met partijen als de AVN, de Bomenwerkgroep en Stichting Duinbehoud.

Per locatie kun je doelsoorten formuleren, die je ondersteunt door gericht beheer. Of waarvan je de terugkeer verwacht door voorwaarden te scheppen. Vaak stimuleer je zo grotere delen van het ecosysteem, omdat alles met elkaar samenhangt.

Spreekt dit werk je aan? Neem dan contact op het Jean Cruts: jean.cruts@casema.nl
Hij zet je dan op de mailinglijst. In de mail staat de verzamelplaats van de betreffende maand vermeld.

Graag tot ziens!
Eric Wisse





De werkgroep zal nooit zonder reden gewas verwijderen. 
Dit gebeurt altijd om de overlevingskansen voor bepaalde bomen of planten in het gebied te vergroten en/of organismen (planten/dieren/insecten, etc) een kans te geven zich te vestigen of om het leefgebied van deze organismen te verbeteren.

De beleving van de bezoekers van het gebied vormt bij de planning en de uitvoering van de werkzaamheden altijd een rol, zeker langs de paden. We werken toe naar een natuurlijk ogend eindbeeld met oog voor esthetiek. Het werk van de runderen zal zich helaas blijven kenmerken door een gebrek aan gevoel voor afwerking; toch is het in zekere zin 'natuurlijker' dan onze ingrepen. 

Ook communicatie met het publiek is van belang, om zodoende voorlichting te geven over de ecologie en de betrokkenheid bij het gebied te vergroten.

In het broedseizoen werken we onder meer aan het verwijderen van woekeraars als mahonia, berenklauw en Japanse duizendknoop. Ook wordt er zwerfvuil geruimd en worden sluippaden dichtgelegd.

Kijk ook op 
haagseduinen.blogspot.nl
westduinpark.blogspot.nl
westduinpark.nl

De werkgroep heeft ook een besloten facebookgroep.
Deelname van kinderen tot en met 12 jaar alleen onder begeleiding van de ouders.